Platforma GML (Geomatyczne Struktury Danych)

Tematem GML w OPGK w Gdańsku zajęliśmy się w kontekście Weryfiakcji projektów ZSIN i K-GESUT. Jako że jesteśmy praktykami, nasze podejście miało na celu wykorzystanie w ramach realizacji prac geodezyjno-kartograficznych. Zależało nam również, aby tematem GML zajęli się geodeci - osoby mające wieloletnie doświadczenie, choć nie potrafiący programować.

Nasze wysiłki zaowocowały powstaniem Platformy GSD na której opieramy nasze produkty. Pierwszym z nich jest oprogramowanie o nazwie „GML Explorer”, którego zadaniem jest rozpakowywanie danych zapisanych w formacie GML tak, aby w czytelnej dla użytkownika postaci można było przeglądać i analizować. W ten sposób, dzięki pracy informatyków, otworzyła się możliwość analizowania danych przez geodetów - specjalistów, którzy wiedzą, co analizują i potrafią zapisane dane interpretować.

Aby zrozumieć koncepcję wymiany danych z wykorzystaniem formatu GML na początek kilka pojęć:

UML – Unified Modeling Language, czyli Ujednolicony Język Modelowania – to formalny język pozwalający na budowanie modeli mających na celu odzwierciedlić pewien fragment rzeczywistości.

XML – Extensible Markup Language, Rozszerzalny Język Znaczników, to uniwersalny język formalny przeznaczony do reprezentowania różnych danych w strukturalizowany sposób.

GML – Geography Markup Language, Język Znaczników Geograficznych.

Do przekazywania danych XML fizycznie potrzeba dwóch plików:

• z rozszerzeniem .XSD – definiuje strukturę danych przekazywanych w formie obiektów. Można go przyrównać do słowniczka oraz reguł gramatyki objaśniającego jak będą zapisane konkretne pojęcia oraz jak je rozumieć. W naszym przypadku jest to wzorzec znajdujący się w przepisach a więc nie ma konieczności przekazywania go każdorazowego z danymi.

• z rozszerzeniem .XML (GML) – zawiera konkretne wartości przekazywanych danych. Czyli: konkretny tekst zapisany w konkretnym języku (np. polskim) (XML\GML) zgodnie z jego zasadami (gramatyką) pochodzącym z grupy języków (UML) zawierający merytoryczny opis konkretnych obiektów rzeczywistych przy pomocy zdefiniowanych słów i pojęć (XSD).

Tak więc wprowadzenie GML jako narzędzia w naszym zawodzie potraktować można jak nową instrukcję K1 – która określa, w jaki sposób przedstawić obiekty rzeczywiste na mapie lub w bazie danych. Oczywiście GML to bardziej zaawansowane rozwiązanie. Daje większe możliwości, ale wiąże się z nim szereg dodatkowych wyzwań takich jak: model jakości danych (MJD), walidacji, implementacja do baz powiatowych, wymiana danych, przekazywanie danych inicjalnych oraz różnicowych itd.

Nasze doświadczenia z GML wynikały z faktu uczestnictwa w weryfikacji danych ZSIN faza I. W tej chwili w realizacji jest faza II projektu, ale nadal żywa jest dyskusja nt. zasilenia bazy centralnego repozytorium danymi z baz powiatowych. Mimo że, Główny Urząd Geodezji i Kartografii udostępnił narzędzie do walidacji plików GML to kwestia poprawności danych oraz możliwości ich migracji do centralnego repozytorium ZSIN budzi nadal wiele pytań i kontrowersji.

Po pierwsze należy przypomnieć, że walidując pliki GML oceniamy je pod kątem:

1) występowania błędów niezgodności ze schematem XSD (które stosując poprzednie porównanie można potraktować jak błędy gramatyczne). Występowanie takich błędów dyskwalifikuje plik. Zgodność ze schematem XSD wynika wprost z przepisów prawa.

2) występowania błędów wynikających z założonego modelu jakości danych – (można je porównać do poprawnie napisanego tekstu, który zawiera niepoprawną lub niepełną informację).

W ramach projektu ZSIN zamawiający stworzył MJD i to wypełnienie warunków tego modelu jest warunkiem przyjęcia danych do centralnego repozytorium.

W udostępnionej przez GUGiK aplikacji do walidacji plików dla ZSIN wykazywane błędy podzielono na kategorie: krytyczne, niekrytyczne, ostrzeżenia i informacje. Błędy krytyczne to takie które uniemożliwiają zaczytanie danych do centralnego repozytorium.

Do najczęściej występujących błędów krytycznych należą:

• braki atrybutów obiektów (statusy osób, płeć osoby, funkcje budynków itp.),
• błędne atrybuty, zły format danych, niewłaściwy skład OFU, OZU OZK itp.,
• niepełne dane (braki adresów dla lokali lub powielone adresy),
• działki i budynki tylko na mapie (brak części opisowej obiektów),
• błędy geometrii obiektów,
• braki adresów (mi.in. lokali),
• braki powiązań jednostek rejestru budynków z jednostkami rejestru gruntów,
• puste powierzchnie pomieszczeń przynależnych do lokali,
• brak lub błędne grupy rejestrowe,
• brak dat od których obowiązuje umowa dzierżawy,
• błędy powiązań między obiektami (budynek w wielu obrębach, powiązania między obiektami różnych gmin),
• niekreślona przestrzeń nazw,
• różnica w datach utworzenia zmiany i daty modyfikacji obiektu, który podlegał tej zmianie.

Nasze podejście do plików GML realizuje platforma GSD.

Platforma GSD OPGK w Gdańsku jest narzędziem umożliwiającym skupienie się ma tym, co ważne – czyli DANYCH. Ich zawartości, kontekście, stopniu zaufania jakie niosą. Daje możliwość przeglądu, weryfikacji i modyfikacji danych zapisanych w formacie GML.

Została stworzona, aby na temat danych geodezyjnych mogli się wypowiadać Ci którzy się na nich znają – GEODECI, SPECJALIŚCI OD GEODANYCH.

• Realizuje koncepcję roboczej bazy danych wykonawcy (zgodnie z przepisami).
• Odwzorowuje strukturę danych z Rozporządzenia (nie ma konieczności konwersji danych).
• Umożliwia wizualizacje danych oraz błędów do przeprowadzenia prac merytorycznych (również przez www).
• Nie wymaga drogich komponentów (działa na oprogramowaniu OpenSource – QGIS, PostgreSQL).
• Elastyczna – może współpracować z różnymi bazami danych: PostgreSQL, ORACLE, MS Access i inne.
• Umożliwia import danych, kontrolę, uzupełnienie, modyfikacje i eksport do pliku GML.
• Umożliwia import z wielu baz i plików oraz wzajemne porównania danych.